Περίπτωση νευροσαρκοείδωσης: διερεύνηση με μαγνητικό συντονισμό

Μ. Θεοφανοπούλου, Χ. Μουρτόπουλος, Α. Βιτζηλαίου, Β. Βανταλή, Χ. Δρόσος

Τμήμα Υπολογιστικής και Μαγνητικής Τομογραφίας Ογκολογικού Νοσοκομείου ΙΚΑ Γ. Γεννηματάς

Παρουσιάζουμε ένα περιστατικό νευροσαρκοείδωσης, στο οποίο οι βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος εντοπίζονταν στην περιοχή της υπόφυσης, του δεξιού απαγωγού νεύρου και των έσω ακουστικών πόρων. Παραθέτουμε, επίσης, και έναν συνοπτικό συσχετισμό των παθολογοανατομικών και των απεικονιστικών δεδομένων. Οι νευρολογικές εκδηλώσεις αποτελούν σπάνιες (περίπου 5%), αλλά γνωστές επιπλοκές της σαρκοείδωσης, ενώ η θνητότητα που σχετίζεται με την ανάπτυξη των εν λόγω βλαβών είναι μεγάλη.

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΚΕΦΑΛΗΣ-ΤΡΑΧΗΛΟΥ

Αδένωμα και υπερπλασία παραθυρεοειδών αδένων: Μελέτη με τον μαγνητικό συντονισμό

Ι. Τσιτουρίδης, Δ. Μελίδης, Μ. Εμμανουηλίδου, Σ. Χονδροματίδου, Χ. Παπαστεργίου, Φ. Γκουτσαρίδου, Λ. Ταράζι, Π. Γκούβης, Α. Μοριχοβίτου

Ακτινολογικό Εργαστήριο Γ.Π.Ν. "Παπαγεωργίου", Θεσσαλονίκη

Σκοπός: Η μελέτη αυτή έχει σκοπό να αναδείξει την εμπειρία μας από τη διερεύνηση 23 περιστατικών με αδένωμα και υπερπλασία των παραθυρεοειδών αδένων.
Υλικό - Μέθοδος: Μελετήσαμε 23 περιστατικά με αδένωμα και υπερπλασία των παραθυρεοειδών αδένων με τον μαγνητικό συντονισμό. Οι εξετασθέντες ήταν 18 γυναίκες και 5 άνδρες, ηλικίας 22 έως 65 ετών.
Πάρθηκαν εγκάρσιες και στεφανιαίες τομές με την τεχνική HASTE και με επιβάρυνση της Τ2 παραμέτρου και εγκάρσιες τομές πριν και μετά την ενδοφλέβια χορήγηση σκιαστικού μέσου, με επιβάρυνση της Τ1 παραμέτρου.
Αποτελέσματα: Από τα 23 περιστατικά ανιχνεύσαμε τα 16, ενώ στα υπόλοιπα 7 ήταν αδύνατη η εντόπιση των βλαβών. Στα τελευταία περιστατικά έγινε εντόπιση των βλαβών με σπινθηρογραφικό έλεγχο. Όλα τα περιστατικά με υπερπλασία των παραθυρεοειδών αδένων έδειξαν ενδιάμεσο σήμα στις εικόνες με επιβάρυνση της Τ2 παραμέτρου, ενώ από τα περιστατικά με αδένωμα όλα πλην ενός εμφάνισαν υψηλό σήμα στις εικόνες με επιβάρυνση της Τ2 παραμέτρου.
Συμπέρασμα: Συμπερασματικά πιστεύουμε ότι ο μαγνητικός συντονισμός αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για την ανίχνευση και τον χαρακτηρισμό των βλαβών των παραθυρεοειδών αδένων, σε συνδυασμό όμως πάντα με σπινθηρογραφικό έλεγχο με Tc 99mm - Sestabisi.

ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟ ΣΤΗΝ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΩΝ ΑΝΕΥΡΥΣΜΑΤΩΝ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ

Λυμπερόπουλος Κ., Μιχαηλίδης Α., Νικολακοπούλου Ζ., Γιακά Ε., Σαμαρά Χ., Αντύπα Ε., Μπάλας Π., Στριγγάρης Κ.

Κέντρο Ακτινοδιαγνωστικών Απεικονίσεων, Π.Γ.Ν.Α. "Γ, Γεννηματάς"

Σκοπός: Η σύγκρίση της τρισδιάστατης τεχνικής "time of flight" μαγνητικής αγγειογραφίας, μαγνητικής τομογραφίας και της ενδαρτηριακής ψηφιακής αγγειογραφίας (DSA) σε περιπτώσεις με διαχωρισμό καρωτίδας.
Υλικό-Μέθοδος: Έγινε αναδρομική μελέτη 20 περιπτώσεων (16 άνδρες και 4 γυναίκες), με ηλικία μεταξύ 15 και 65 χρονών , που εισήχθησαν στο νοσοκομείο μας σε μια περίοδο 3 χρόνων, με συμπτωματολογία παροδικού ισχαιμικού επεισοδίου (ΤΙΑ),αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή παράλυση κρανιακών νεύρων και υποψία διαχωρισμού της καρωτίδας .Οι ασθενείς εξετάστηκαν στο νοσοκομείο μας με ενδαρτηριακή ψηφιακή αγγειογραφία , ΜRΙ και ΜRΑ. Οι διαγνώσεις έγιναν ξεχωριστά από δύο διαφορετικούς ακτινοδιαγνωστές που διέγνωσαν τα films του μαγνητικού συντονισμού και των ψηφιακών αγγειογραφιών.
Αποτελέσματα: Η συνδυασμένη αξιολόγηση της ΜR αγγειογραφίας και της μαγνητικής τομογραφίας ήταν πιο ακριβείς στην διάγνωση των διαχωριστικών ανευρυσμάτων της καρωτίδας από την ψηφιακή αγγειογραφία . Η ευαισθησία και η ειδικότητα ήταν 100% και 100% για το ΜRI με ΜRA και 90% και 100% αντίστοιχα για την ψηφιακή αγγειογραφία.
Συμπέρασμα: Η ΜRΑ σε συνδυασμό με ΜRΙ είναι μία αξιόπιστη, μη επεμβατική μέθοδος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση και παρακολούθηση των ασθενών με διαχωρισμό της εξωκρανιακής μοίρας της έσω καρωτίδας.

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΘΩΡΑΚΟΣ

Απεικονιστική μελέτη των αλλοιώσεων του θωρακικού τοιχώματος

Γ. Κάτσου, Α. Μπαλανίκα, Σ. Μπενάκης, Μ. Χριστοδούλου, Δ. Έξαρχος, Δ. Χονδρός

Τμήμα Αξονικού Τομογράφου, Νοσοκομείο "Ευαγγελισμός"

Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η ανάδειξη των αλλοιώσεων του θωρακικού τοιχώματος με τη μέθοδο της απλής ακτινογραφίας, της υπολογιστικής τομογραφίας και του μαγνητικού συντονισμού.
Υλικό - Μέθοδος: Μελετήθηκαν με απλή ακτινογραφία, υπολογιστική τομογραφία και μαγνητικό συντονισμό 55 ασθενείς, ηλικίας 16-82 ετών, με γνωστές αλλοιώσεις του θωρακικού τοιχώματος, που νοσηλεύθηκαν στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός σε χρονικό διάστημα 8 ετών.
Αποτελέσματα: Οι αλλοιώσεις των πλευρών περιελάμβαναν συγγενείς ανωμαλίες, ψευδοόγκους, καλοήθη και κακοήθη νεοπλάσματα, ενώ από τα μαλακά μόρια καλοήθεις και κακοήθεις όγκους. Τέλος, μελετήθηκαν αλλοιώσεις προερχόμενες από το πνευμονικό παρέγχυμα και τον υπεζωκότα.
Συμπέρασμα: Αρχική μέθοδος επιλογής παραμένει μέχρι και σήμερα η απλή ακτινογραφία, λόγω της διαγνωστικής ακρίβειας που παρουσιάζει στην ανάδειξη της ύπαρξης ή μη οστικής βλάβης. Η υπολογιστική τομογραφία και ο μαγνητικός συντονισμός αποτελούν συμπληρωματικές μεθόδους για τη λεπτομερέστερη απεικόνιση των πλευρών και των μαλακών μορίων του θωρακικού τοιχώματος, λόγω της υψηλής ευαισθησίας και της λήψης τομών σε πολλά επίπεδα.

ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Ο ρόλος της Ακτινολογίας στη διερεύνηση των οστικών όγκων

Κ. Πίκουλας

Τμήμα Αξονικής Τομογραφίας, 1ο Νοσοκομείο ΙΚΑ - Π.Γ.Ν.Α. ΚΑΤ

Η συνήθης συμπτωματολογία του ασθενούς με οστική αλλοίωση είναι το άλγος στην περιοχή της αλλοίωσης. Υπάρχουν και αλλοιώσεις (π.χ. ορισμένοι καλοήθεις όγκοι) που δεν προκαλούν άλγος και αποκαλύπτονται τυχαία σε απλές ακτινογραφίες που διενεργούνται για άλλο λόγο. Η κλινική σημειολογία σε αυτές τις περιπτώσεις είναι συνήθως φτωχή και τα βιοχημικά ευρήματα δεν έχουν μεγάλη ειδικότητα. Για παράδειγμα, η αλκαλική φωσφατάση αυξάνεται τόσο επί των οστικών μεταστάσεων, όσον και επί της αναπλαστικής φάσης της νόσου Paget, ενώ και στις δύο περιπτώσεις κλινικά σημειώνεται μόνο άλγος. Αναγκαστικά λοιπόν, ο ακτινολόγος αναλαμβάνει πρωτεύοντα ρόλο στη διερεύνηση μιας οστικής αλλοίωσης.
Διατίθεται μεγάλος αριθμός απεικονιστικών τεχνικών, απλή ακτινογραφία (Α/Α), σπινθηρογράφημα οστών (Σ/Ο), υπερηχογράφημα (Υ/Η), υπολογιστική τομογραφία (Υ/Τ), μαγνητικός συντονισμός (Μ/Σ). Ποιές από αυτές θα χρησιμοποιηθούν, καθώς και η σειρά με την οποία θα πραγματοποιηθούν εξαρτώνται πρωτίστως από την κλινική πληροφόρηση. Επί κλινικής υποψίας άσηπτης νέκρωσης της μηριαίας κεφαλής, το Σ/Ο και ο Μ/Σ συναγωνίζονται για το ποιά μέθοδος θα αναδείξει πρώτη τη σημειολογία, αφήνοντας στην τρίτη θέση την Α/Α[1,2]. Είναι ευθύνη του ακτινολόγου, ως ειδικού επιστήμονα, να σταθμίζει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε μεθόδου, να γνωρίζει τί να αναμένει από αυτές και να χρησιμοποιεί κάθε φορά την ενδεδειγμένη απεικονιστική μέθοδο. Στη διερεύνηση των οστικών όγκων χρησιμοποιούνται κυρίως η Α/Α, το Σ/Ο, η Υ/Τ και ο Μ/Σ. Η Υ/Η παρέχει πληροφορίες για τους όγκους των μαλακών μορίων. Σκοπός του άρθρου αυτού είναι η αναφορά και η ανάλυση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων κάθε μεθόδου. Στο τέλος, προτείνεται ένας αλγόριθμος διερεύνησης επί υποψίας όγκου του μυοσκελετικού συστήματος.

Νόσος Gaucher: Απεικόνιση - Ογκομέτρηση σπληνός

Π. Λαμπροπούλου [1], Κ. Ρέππα [3], Β. Κατσαρός [1], Μ. Μητροπούλου [1], Α. Νικολάου [1], Σ. Λιονής [1], Χ. Δρόσος [2]

[1] Tμήμα Υπολογιστικής Τομογραφίας και Μαγνητικού Συντονισμού, Ογκολογικό Νοσοκομείο ΙΚΑ "Γ. Γεννηματάς"
[2] Τμήμα Ακτινοδιαγνωστικών Απεικονίσεων, Γ. Ν. Αθηνών, "Γ. Γεννηματάς"
[3] 3ο Θεραπευτήριο ΙΚΑ

Σκοπός: Η ανασκόπηση των απεικονιστικών ευρημάτων στην υπολογιστική τομογραφία και το μαγνητικό συντονισμό της νόσου Gaucher στο σπλήνα, καθώς και η παρουσίαση των μετρήσεων του όγκου του σπλήνα με την πολυτομική υπολογιστική τομογραφία (multi-slice CT) ως διαγνωστική μέθοδο επανελέγχου της νόσου μετά από θεραπευτικές παρεμβάσεις.Υλικό και μέθοδος: Τα τελευταία 8 χρόνια στο τμήμα μας ελέγχθηκαν 40 ασθενείς με νόσο Gaucher, είτε με υπολογιστική τομογραφία, είτε με μαγνητικό συντονισμό. Το πρωτόκολλο ρουτίνας για την εξέταση μαγνητικού συντονισμού κοιλίας περιλαμβάνει εγκάρσιες Τ1, Τ2-HASTE, T1 βαρύτητας με καταστολή του λίπους, T2* με καταστολή του λίπους, στεφανιαίες Τ2-HASTE εικόνες. Ακολούθως, λαμβάνονται Τ1 βαρύτητας ακολουθίες σε εγκάρσιο επίπεδο μετά από i.v. χορήγηση παραμαγνητικής ουσίας (Gd - 0.2 ml/kg βάρους σώματος). Το χρησιμοποιούμενο πρωτόκολλο με τον πολυτομικό υπολογιστικό τομογράφο περιλαμβάνει εγκάρσιες τομές πάχους 5 mm, ακολουθούμενο από τρισδιάστατη ανασύνθεση και ογκομετρική αξιολόγηση του σπληνός. Συμπέρασμα: Η σπληνομεγαλία καθώς και οι εστιακές αλλοιώσεις εντός του σπληνικού παρεγχύματος στη νόσο του Gaucher οφείλονται, κυρίως, στη συσσώρευση κυττάρων Gaucher σε συνδυασμό με έμφρακτα, διατεταμένα κολποειδή και περιοχές ίνωσης. Τα απεικονιστικά ευρήματα μπορεί να είναι χαρακτηριστικά, ιδιαίτερα στο μαγνητικό συντονισμό. Η ογκομετρική αξιολόγηση του σπληνός θεωρούμε ότι πρέπει να συνοδεύει κάθε απεικονιστικό έλεγχο της νόσου, δεδομένης της ισχυρής συσχέτισης μεταξύ σπληνικού όγκου και σοβαρότητας της νόσου.

Εφαρμογή των ακολουθιών in-phase/opposed-phase στη μελέτη της σπονδυλικής στήλης με τον Μαγνητικό Συντονισμό

Τ. Γερούκης, Γ. Γκιτέρσος, Ε. Βαφειάδης, Α. Πετρίδης, Κ. Αναστασιάδου, Μ. Πηλαβάκη, Β. Καλπακίδης, Π. Παλλάδας

Ακτινοδιαγνωστικό Τμήμα Γ.Ν.Θ. "Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ"
Τμήμα Μαγνητικού Τομογράφου Θεσσαλονίκη

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο μυελός των οστών και οι εστιακές βλάβες αυτού, επιδεικνύουν μεταβλητή συμπεριφορά στη μελέτη της χημικής μετατόπισης με το μαγνητικό συντονισμό, που ποικίλλει ανάλογα με τη σύνθεση τους. Η τεχνική καταστολής του σήματος του λίπους με τη μέθοδο της χημικής μετατόπισης με την εφαρμογή των ακολουθιών in/opposed-phase (που κλασσικά εφαρμόζεται στη μελέτη των επινεφριδίων (2))μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην σπονδυλική στήλη για τον διαχωρισμό μεταξύ φυσιολογικού και κακοήθειας, αλλά όχι μεταξύ εστιακής καλοήθειας και κακοήθων βλαβών. Στην τελευταία περίπτωση έχει αξία μόνο αν συνεκτιμηθεί μαζί με τις υπόλοιπες διαθέσιμες συμβατικές ακολουθίες (Τ1, Τ2, STIR and T1-FS με ενδοφλέβια χορήγηση σκιαστικού )

Ενδοκρανιακές επιπλοκές, οφειλόμενες σε χειρουργική επέμβαση χολοστεατώματος

Α. Κατσαρού (1), Β. Κατσαρός (2), Σ. Λύρα (1), Π. Λαμπροπούλου (3), Μ. Μητροπούλου (2), Χ. Δρόσος (3)

(1) Ακτινολογικό Τμήμα Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ν.Ε.Ε.Σ.,
(2) Τμήμα Υπολογιστικής Τομογραφίας και Μαγνητικού Συντονισμού, Ογκολογικό Νοσοκομείο ΙΚΑ, "Γ. Γεννηματάς"
(3) Τμήμα Νεότερων Απεικονιστικών Μεθόδων, Π.Γ.Ν.Α. "Γ. Γεννηματάς"

Περίληψη
Οι ενδο και εξωκρανιακές ωτογενείς επιπλοκές εμφανίζονται σχετικά σπάνια και, εάν δεν διαγνωστούν εγκαίρως, μπορεί να αποβούν μοιραίες.
Οι πιο συχνά απαντώμενες είναι η μηνιγγίτιδα, τα ενδοκρανιακά αποστήματα, το υποσκληρίδιο εμπύημα και η φλεβική θρόμβωση.
Παρουσιάζουμε μία περίπτωση με μετεγχειρητικές επιπλοκές μετά από χειρουργική επέμβαση για χολοστεάτωμα. Ένας 25-χρονος άρρενας ασθενής εισήχθη στην Ωτορινολαρυγγολογικη κλινική με χολοστεάτωμα του δεξιού ώτος. Τρεις ημέρες μετά την επέμβαση, προσήλθε στη Μονάδα Μαγνητικού Συντονισμού, αιτιώμενος πυρετό και κεφαλαλγία. Η εξέταση με ακολουθίες μαγνητικού συντονισμού ανέδειξε ένα ενδοκρανιακό απόστημα στο δεξιό παρεγκεφαλιδικό ημισφαίριο. Η μαγνητική φλεβογραφία απεικόνισε θρόμβωση του δεξιού εγκάρσιου και σιγμοειδούς κόλπου, καθώς και της ομόπλευρης έσω σφαγίτιδας φλέβας. Ο ασθενής υπεβλήθη σε παροχέτευση του αποστήματος, η οποία ακολουθήθηκε από ενδοφλεβίως χορηγούμενη αντιβιοτική αγωγή.