A. Γεωργαντζόγλου1, A. Καραΐσκου2, A. Σαμαρτζής3

1: Μονάδα Ακτινοφυσικής, Α’ Εργαστήριο Ακτινολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών  2: Τμήμα Ιατρικής Φυσικής, Κεντρική Κλινική Αθηνών  3: Τμήμα Ιατρικής Φυσικής, Γ.Ν. Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός»

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει συνεισφέρει  σημαντικά στην εισαγωγή και εφαρμογή πολλών  νέων διαγνωστικών και θεραπευτικών διαδικασιών,  τόσο στο χώρο της Ακτινολογίας όσο και  στο χώρο της Πυρηνικής Ιατρικής. Η εφαρμογή  αυτών συνεπάγεται την αναγκαιότητα της γνώσης  των δόσεων που δέχεται ο ασθενής μέσω του  μεγέθους της ενεργού δόσης. Η παρούσα έρευνα  εστιάζει, πρωτίστως, στη συλλογή και καταγραφή  των ενεργών δόσεων για κάθε τομέα χωριστά,  ώστε να δίνεται η δυνατότητα για περαιτέρω μελέτη  αλλά και σύγκριση των τιμών των ενεργών  δόσεων. Η έρευνα εστιάζει επίσης στη σύγκριση  των τιμών αυτών με την ενεργό δόση που δέχεται  ένας εξεταζόμενος από μία απλή οπισθοπρόσθια  ακτινογραφία θώρακος (0,02mSv) αλλά και με τη  μέση παγκόσμια έκθεση σε ακτινοβολία υποβάθρου (2,4mSv/χρόνο), δίνοντας την ευκαιρία για  περαιτέρω σύγκριση των τιμών. Παρατηρήθηκε ότι  οι απλές ακτινολογικές εφαρμογές είναι τεχνικές  που συνεισφέρουν σε χαμηλές ενεργές δόσεις, με  το 95,2% των εξετάσεων να δίνουν τιμές 0-4mSv.  Αντίθετα, η χρήση του αξονικού τομογράφου  ανεβάζει τις τιμές σε μεγαλύτερα επίπεδα ώστε  να προσδώσει τα επιθυμητά πλεονεκτήματα στην  εικόνα, ενώ οι επεμβατικές τεχνικές μπορούν να  συνεισφέρουν σε ακόμη μεγαλύτερες δόσεις που  φτάνουν μέχρι και τα 60mSv. Στην πυρηνική  Ιατρική, οι ενεργές δόσεις ποικίλουν πολύ, από  0,0074mSv έως 27,8mSv, με το 67,5% όμως  των ενεργών δόσεων να βρίσκονται να δίνουν τιμές μεταξύ 0,2 και 8mSv.

Κ. Στεφανίδης, Χ. Κολοφούση, Αικ. Ταβερναράκη, Δ. Έξαρχος, Ι. Καλογερόπουλος, Κ. Ταβερναράκη, Δ. Χονδρός

Τμήμα Αξονικού και Μαγνητικού Τομογράφου, Γ.Ν. Αθηνών «Eυαγγελισμός»

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Σκοπός: Η αιμόπτυση, συχνό εύρημα στην κλινική πράξη, αποτελεί διαγνωστική πρόκληση για το σύγχρονο ακτινολόγο. Σκοπός της μελέτης αποτελεί η ανάδειξη της σημασίας της Υπολογιστικής Τομογραφίας (YT) του θώρακα στην απεικόνιση του σημείου και της αιτιολογίας της αιμόπτυσης, καθώς και η σύγκριση της με
τα απεικονιστικά ευρήματα της ακτινογραφίας θώρακος.

Υλικό και Μέθοδοι: Πραγματοποιήθηκε αναδρομική μελέτη σε 41 ασθενείς (24 άντρες και 17 γυναίκες, ηλικίας 18-80 ετών, μέσος όρος τα 56 έτη), οι οποίοι προσήλθαν για απεικονιστική διερεύνηση μέσου βαθμού αιμόπτυσης με YT θώρακα σε επείγουσα βάση. Σε όλες τις περιπτώσεις των ασθενών με αιμόπτυση η αρχική εκτίμηση των ασθενών περιελάμβανε ακτινογραφία θώρακος.

Αποτελέσματα: Από τους 41 ασθενείς, η ΥΤ ανέδειξε απεικονιστικά ευρήματα ενδεικτικά του σημείου της αιμορραγίας σε 32 ασθενείς (78%) και σε 28 ασθενείς έθεσε την υποκείμενη νόσο (68%). Συγκεκριμένα ανέδειξε βρογχιεκτασίες σε εννέα ασθενείς, βρογχογενές καρκίνωμα σε πέντε ασθενείς, πνευμονία σε τέσσερις ασθενείς, πνευμονική εμβολή σε τρεις ασθενείς και χρόνια βρογχίτιδα σε δυο ασθενείς. Σε πέντε περιστατικά αιμόπτυσης το αίτιο αποδόθηκε απεικονιστικά σε κοκκιωμάτωση Wegener, σε ενδολοβιδιακό
πνευμονικό απόλυμα, σε σύνδρομο Goodpasture, σε ασπεργίλλωμα και σε κρυπτογενή οργανούμενη πνευμονία (COP). Επιπλέον, σε τέσσερις ασθενείς η ΥΤ ανέδειξε το σημείο της αιμορραγίας χωρίς να μπορεί να προσδιορίσει την αιτιολογία. Στα υπόλοιπα εννέα περιστατικά, το αίτιο της αιμόπτυσης δεν ήταν δυνατό να προσδιοριστεί. Τέλος, σε 17 περιστατικά (41%), η ακτινογραφία θώρακος ανέδειξε την εστία της
αιμορραγίας και σε 14 περιπτώσεις (34%) την αιτία της αιμόπτυσης.

Συμπεράσματα: Η διάγνωση των αιτιών της αιμόπτυσης βασίζεται τόσο στην κλινική αξιολόγηση του ασθενή όσο και στις απεικονιστικές μεθόδους. Συμπερασματικά, ο ρόλος της ΥΤ μπορεί να θεωρηθεί πολύ σημαντικός ως μια γρήγορη και μη επεμβατική μέθοδος, υπερτερώντας της απλής ακτινογραφίας θώρακος και προσφέροντας επιπρόσθετες πληροφορίες, κατευθύνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις τη θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών με αιμόπτυση.

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΘΩΡΑΚΟΣ

Συγγενής βρογχική ατρησία: Απεικονιστικά ευρήματα

Σ. Λάχανης[1], Β. Κουτουλίδης[1], Δ. Κόκκινος[1] Π. Πατούρας[1], Σ. Λουκίδης[2], Κ. Τσιντιρής[2]

[1] Ακτινολογικό Τμήμα, 401 ΓΣΝΑ
[2] Πνευμονολογική Κλινική, 401 ΓΣΝΑ

Η βρογχική ατρησία είναι μία σπάνια συγγενής ανωμαλία, η διάγνωση της οποίας γίνεται συχνά με αφορμή μία ακτινογραφία θώρακος ρουτίνας. Παρουσιάζονται τρία περιστατικά βρογχικής ατρησίας, με έμφαση στην περιγραφή των χαρακτηριστικών ευρημάτων της ακτινογραφίας θώρακος και στο ρόλο της υπολογιστικής τομογραφίας και της υψηλής διακριτικής ικανότητος υπολογιστικής τομογραφίας θώρακος στην επιβεβαίωση της διάγνωσης.

Αυτόματο πνευμομεσοθωράκιο: Παρουσίαση περιστατικού και ανασκόπηση βιβλιογραφίας

Ε. Κολλιάκου [1], Σ. Βελονάκης [1], Χ. Τριαντοπούλου [2], Ι. Σιάφας [2], Η. Κουλεντιανός [1].

[1] Ακτινολογικό τμήμα και [2] τμήμα Αξονικού Τομογράφου, Κωνσταντοπούλειο Γ.Π.Ν. Ν. Ιωνίας "Αγία Όλγα".

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Παρουσιάζουμε ένα ενδιαφέρον περιστατικό παρουσίας αυτόματου πνευμομεσοθωρακίου σε νεαρό ασθενή που προσήλθε με αιφνίδιο θωρακικό άλγος χωρίς ιστορικό τραυματισμού. Θα αναφερθούν τα απεικονιστικά ευρήματα στον απλό ακτινολογικό έλεγχο και την αξονική τομογραφία, ενώ επιχειρείται ακόμα και μία σύντομη ανασκόπηση της υπάρχουσας σχετικής βιβλιογραφίας.

Η αξία του προληπτικού ακτινολογικού ελέγχου του θώρακος σε ασυμπτωματικούς Έλληνες και αλλοδαπούς μετανάστες: συγκριτική αξιολόγηση των ευρημάτων

Ε. Μαγκανάς, Ε. Δρακωνάκη, Ι. Νεραντζουλάκης, Ν. Γκουρτσογιάννης

Τμήμα Ιατρικής Απεικόνισης, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης

Σκοπός: Για την έκδοση πιστοποιητικών υγείας απαιτείται ακτινογραφία θώρακος ως μέσο ελέγχου ασυμπτωματικών ατόμων για τον αποκλεισμό τυχόν λανθανουσών ασθενειών. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να εκτιμηθεί και να αξιολογηθεί συγκριτικά η συχνότητα των ευρημάτων στις ακτινογραφίες θώρακος σε ασυμτωματικούς Έλληνες (Ε) και Αλλοδαπούς (Α).
Υλικό και μέθοδος: 4338 άτομα (56.8% Ε, 43.2% Α) με μέσο όρο ηλικίας 25.27±9.8 έτη υπεβλήθησαν σε οπισθοπρόσθια ακτινογραφία θώρακος. Καταγράφηκαν τα παθολογικά ευρήματα από τις δομές του θωρακικού κλωβού από δύο ειδικευμένους ακτινοδιαγνωστές, με καλυμμένο το όνομα στην ακτινογραφία. Ακολούθησε στατιστική ανάλυση των ευρημάτων.
Αποτελέσματα: Η πλειοψηφία των ακτινογραφιών θώρακος ήταν φυσιολογικές (94.7%). Τα παθολογικά ευρήματα που απαντήθηκαν ήταν τα εξής: σκολίωση ΘΜΣΣ, βρογχίτιδα-εμφύσημα, νόσοι καρδιαγγειακού σχηματισμού, φυματίωση, διεύρυνση μεσοθωρακίου από λεμφαδενοπάθεια, καταδυόμενη βρογχοκήλη, μονήρης όζος, ατελεκτασίες και πύκνωση. Η φυματίωση, οι βλάβες καρδιαγγειακού και τα ευρήματα βρογχίτιδας-εμφύσηματος παρατηρήθηκαν σε σημαντικά μεγαλύτερη συχνότητα στους αλλοδαπούς από ό,τι στους Έλληνες.
Συμπεράσματα: Εκτός από τη φυματίωση, τα κλινικά σημαντικά ευρήματα από την προληπτική ακτινογραφία θώρακος είναι λίγα. Η χαμηλή συχνότητα της φυματίωσης στους Έλληνες καθιστά αμφίβολη την αναγκαιότητά της σε αυτή την ομάδα πληθυσμού. Στους αλλοδαπούς μετανάστες, όπου η συχνότητα είναι μεγαλύτερη, μπορεί να αποτελέσει ένα πρώτο μέσο έλεγχου στα πλαίσια ενός γενικότερου προγράμματος πρόληψης.

Περιπυλαία ενδοθωρακική εντόπιση νόσου του Castelman σε ασυμπτωματικό ασθενή.

Β. Ίτζος [1], Α. Φωτιάδου [1], Π. Σιόμπολας [2], Β. Τζάρου [3], Π. Παλλάδας [1], Β. Καλπακίδης [1]

[1] Ακτινολογικό Εργαστήριο Νοσοκομείου Γ.Παπανικολάου Θεσσαλονίκης
[2] Θωρακοχειρουργική Κλινική Νοσοκομείου Γ.Παπανικολάου Θεσσαλονίκης
[3] Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Νοσοκομείου Γ.Παπανικολάου Θεσσαλονίκης

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Παρουσιάζεται μια σπάνια περίπτωση νόσου του Castelman με τη συνήθη της ενδοθωρακική περιπυλαία εντόπιση σε ασυμπτωματικό ασθενή. Στην ακτινογραφία θώρακος ανευρέθηκε τυχαία ευμεγέθης περιπυλαία μάζα αριστερά, ενώ στην υπολογιστική τομογραφία αναδείχθηκαν επιπλέον μεσαυλικοί λεμφαδένες. Η διάγνωση τέθηκε με την παθολογοανατομική εξέταση και την ανοσοϊστοχημική μελέτη, μετά τη χειρουργική εξαίρεση της μάζας και των συνοδών λεμφαδένων.

Ο ρόλος της απλής ακτινογραφίας θώρακος στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας

Μ.Γ.Σκυλακάκη, Κ.Στεφανίδης

Περιφερειακό Νοσοκομείο Αθηνών "Ο Ευαγγελισμός" Ακτινοδιαγνωστικό τμήμα

Περίληψη
Η ερμηνεία της ακτινογραφίας θώρακος στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) αποτελεί μια πραγματική πρόκληση για τον σύγχρονο ακτινολόγο. Η ακτινογραφία θώρακος αποτελεί την συχνότερη ακτινολογική εξέταση στη ΜΕΘ και παρόλο τους περιορισμούς της, θεωρείται ένα σημαντικό εργαλείο στη παρακολούθηση του βαρέως πάσχοντα. Κατέχει σημαντικό ρόλο τόσο στη διάγνωση καρδιοπνευμονικών παθήσεων και παθήσεων του υπεζωκότα, όσο και στην απεικόνιση τη θέσης των διαγνωστικών και θεραπευτικών καθετήρων και σωλήνων. Η σωστή ερμηνεία της, και οι άριστες τεχνικές συνθήκες πραγμάτωσης της ακτινογραφίας θώρακος, είναι ιδιαίτερης σημασίας, καθώς συμβάλλουν στη μεγιστοποίηση της διαγνωστικής αποτελεσματικότητας της εξέτασης στη ΜΕΘ.