H Υπερηχογραφία στην Κύηση για τον Ακτινολόγο
Κ. Γ. Χλαπουτάκης, Γ. Φρουδαράκης

Μονάδα Εμβρυομητρικής Ιατρικής, "Ασκληπιείο Κρήτης"

Περίληψη
Η υπερηχογραφία είναι μια ασφαλής και αξιόπιστη μέθοδος, η οποία χρησιμοποιείται ευρέως ως μέθοδος προγεννητικού ελέγχου σε όλα τα τρίμηνα της κύησης. Η εφαρμογή της μεθόδου περιλαμβάνει την ανίχνευση ανατομικών ανωμαλιών, την πληθυσμιακή διαλογή χρωμοσωμικών αλλοιώσεων, την παρακολούθηση της ανάπτυξης του εμβρύου και της πορείας των επιπλοκών της κύησης, τη μελέτη της εμβρυοπλακουντιακής κυκλοφορίας, αλλά και τον έλεγχο του πλακούντα, του τραχήλου της μήτρας και του αμνιακού υγρού.
Η ασφαλής εκτέλεση υπερηχογραφικών εξετάσεων κατά την κύηση, προϋποθέτει την άριστη θεωρητική και πρακτική κατάρτιση του εξετάζοντος και την τήρηση συγκεκριμένων κανόνων και οδηγιών (guidelines). Ο ρόλος του ακτινολόγου, στις περισσότερες περιπτώσεις, περιορίζεται στην εκτέλεση εξετάσεων κατά το 1ο τρίμηνο της κύησης, χωρίς να είναι απαγορευτική η εκτέλεση και περισσότερο εξειδικευμένων εξετάσεων, αφού, όμως, έχει εκπαιδευθεί κατάλληλα.
Στην παρούσα ανασκόπηση παρουσιάζονται οι τρέχουσες οδηγίες (guidelines) σχετικά με την εκπαίδευση και τον απαραίτητο εξοπλισμό για την εκτέλεση υπερηχογραφικών εξετάσεων κατά τη διάρκεια της κύησης, αναλύονται οι βασικές αρχές της απεικόνισης στα τρία τρίμηνα, καθώς και παρατίθενται βασικές αρχές σχετικά με την αξιοπιστία και την ασφάλεια της μεθόδου.

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΚΕΦΑΛΗΣ - ΤΡΑΧΗΛΟΥ

Η έγχρωμη Doppler υπερηχογραφία στη διάγνωση της υποτροπής του καρκίνου του θυρεοειδούς

Ε. Βαρσαμίδου, Γ. Μαυρόπουλος

Ακτινοδιαγνωστικό Τμήμα, 2ο Γενικό Νοσοκομείο ΙΚΑ Θεσσαλονίκης

Σκοπός: Η αξιολόγηση της δυνατότητας της έγχρωμης υπερηχογραφίας να συμβάλλει στη διαφορική διάγνωση της τοπικής υποτροπής του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα και της μετεγχειρητικής ίνωσης.
Υλικό και Μέθοδος: Μελετήσαμε αναδρομικά με τη βοήθεια έγχρωμης Doppler υπερηχογραφίας την περιοχή του τραχήλου σε 24 ασθενείς (5 άνδρες και 19 γυναίκες), ηλικίας 52±19 ετών, που είχαν υποβληθεί σε θυρεοειδεκτομή λόγω πρωτοπαθούς καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα.
Αποτελέσματα(italics): Παρατηρήθηκε αυξημένη αιμάτωση με μέση τιμή μέγιστης συστολικής ταχύτητας 13,36±1,31 cm/sec και τελοδιαστολική ταχύτητα 5,17±0,54 cm/sec στην περιοχή της νεοπλασματικής υποτροπής, έναντι 6,47±1,01 cm/sec μέγιστης συστολικής και 2,55±0,47 cm/sec τελοδιαστολικής ταχύτητας σε ασθενείς χωρίς υποτροπή (μέση τιμή ±15Ε). Η έγχρωμη Doppler υπερηχογραφία παρουσίασε διαγνωστική ακρίβεια 87,5%, ευαισθησία 84,6% και ειδικότητα 90,9%.
Συμπέρασμα: Τα στοιχεία της μελέτης μας καταδεικνύουν τη δυνατότητα της έγχρωμης Doppler υπερηχογραφίας να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μετεγχειρητική διαγνωστική προσέγγιση της υποτροπής του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα.

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Η θέση της υπερηχοτομογραφίας στη διάγνωση των παθήσεων του θυροειδή αδένα

Αθ. Στεφανίδης[1], Αβρ. Αβραμίδης[2]

[1] Ακτινολογικό τμήμα Γ.Ν. Νοσοκομείο Κατερίνης
[2] Ενδοκρινολογική κλινική Ιπποκράτειου Γ.Π.Ν.Θ

Το παρόν άρθρο αποτελεί εκτενέστερη μορφή του κεφαλαίου που δημοσιεύθηκε στο βιβλίο του Α. Αβραμίδη ενδοκρινολογία, τόμος Α' θυρεοειδής (University Studio Press). Εδώ παρουσιάζεται σε μια άλλη μορφή εναρμονισμένο με τη σύγχρονη βιβλιογραφία και εμπλουτισμένο με πρόσθετο αποδεικτικό υλικό (προερχόμενο από το προσωπικό μου αρχείο).

Τις προηγούμενες δεκαετίες η κλασική μέθοδος διερεύνησης των παθήσεων του θυρεοειδή αδένα ήταν το σπινθηρογράφημα. Η μέθοδος αυτή αποτελούσε για πολλά χρόνια τη μοναδική δυνατότητα απεικονιστικού ελέγχου του αδένα τόσο από λειτουργικής, όσο και από μορφολογικής πλευράς. Η αλματώδης ανάπτυξη της νεότερης τεχνολογίας με την εφαρμογή της και ειδικά η υπερηχοτομογραφία και λιγότερο η αξονική τομογραφία συνέβαλε καθοριστικά στην έγκαιρη μορφολογική διερεύνηση των παθήσεων του θυρεοειδή. Η υπερηχοτομογραφία σήμερα είναι πρωταρχική μέθοδος εξέτασης, γιατί η διάγνωση γίνεται γρήγορα, εύκολα, χωρίς ιοντίζουσα ακτινοβολία και χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία του ασθενή. Η υπερηχοτομογραφία, ιδιαίτερα με τη χρησιμοποίηση των μηχανημάτων των υπερήχων πραγματικού χρόνου (real-time) και κεφαλών υψηλής διακριτικής ικανότητας συμβάλλει σημαντικά στην εκτίμηση της φυσιολογικής ανατομίας του θυρεοειδούς και των παθήσεων του. Επιπρόσθετα η έγχρωμη Doppler υπερηχοτομογραφία αναδεικνύει την αγγείωση τόσο σε φυσιολογικές, όσο και σε παθολογικές καταστάσεις. Στο άρθρο αυτό παρατίθεται εκτενής ανασκόπηση των σημερινών δυνατοτήτων της υπερηχοτομογραφίας για τη μελέτη των διαφόρων παθήσεων του θυρεοειδή αδένα.

Η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία είναι το επίσημο επιστημονικό και εκπαιδευτικό όργανο των Ελλήνων Ακτινολόγων. Ιδρύθηκε το 1933 και ο σκοπός της είναι να αναπτύσει και να προωθεί τα υψηλότερα επίπεδα στην Ακτινολογία, να ανταλλάσσει επιστημονικές πληροφορίες σε όλους τους τομείς απεικόνισης και συναφών ειδικοτήτων διαμέσου της εκπαίδευσης και της έρευνας.

Η εταιρεία διοικείται απο τον Πρόεδρο, το Διοικητικό Συμβούλιο και την Γενική Συνέλευση. Το καταστατικό της Εταιρείας ορίζει την διάρθρωσή της τούς όρους και και τις συνθήκες λειτουργίας της. Σκοπός της Εταιρείας είναι να προωθήσει την καλλίτερη δυνατή συνεργασία μεταξύ των ακτινολόγων αναπτύσσοντας και καλλιεργώντας επιστημονικές δραστηριότητες και επιλύοντας επαγγελματικά θέματα. Επίσης η Εταιρεία έχει σκοπό να προωθεί την συνεργασία με συναδέλφους ακτινολόγους άλλων χωρών διαμέσου των αντιστοίχων επιστημονικών Εταιρειών με την εκπόνηση κοινών εκπαιδευτικών και ερευνητικών προγραμμάτων.

Διοικητικό Συμβούλιο 2024 - 2026